Zabiegi ochrony roślin jakie dotychczas zostały wykonane na plantacjach zbóż, czyli ochrona podstawy źdźbła, ochrona liści, w tym liścia flagowego i podflagowego wpływają na zdrowotność kłosów zbóż. Zanim jednak wykonamy zabieg T3, warto poznać patogena, który zagraża naszym plantacjom. Od tego uzależniona jest efektywność zabiegu…

Jakich chorób możemy spodziewać się na kłosach?

Do najważniejszych chorób kłosów zaliczamy: fuzariozę kłosów, septoriozę plew, mączniaka prawdziwego, czernienie zbóż. Na kłosach mogą występować również inne choroby, jak rdza żółta, sporysz zbóż i traw, rynchosporioza, a także inne choroby, najczęściej te, które występowały na zbożach w trakcie wegetacji. Na plantacjach na których wysiano nie zaprawione ziarno możemy „spotkać” śniecie i głownie.

Najważniejsze – zidentyfikować problem na plantacji!

W ochronie kłosa niezwykle ważna jest odpowiednia diagnostyka, która wskaże, jakie choroby stwarzają największe zagrożenie. Od tego zależy skuteczność zabiegu fungicydowego… Ochrona fungicydowa w momencie kiedy na kłosach widoczne są już objawy chorobowe jest spóźniona.

Jak ocenić zagrożenie?

Zanim zdecydujemy się na zabieg „na kłos”, gdy na roślinach brak jest objawów chorobowych, warto wykonać test kopertowy (zalecany przez prof. Marka Korbasa z IOR PIB Poznań).
W trakcie kłoszenia zbóż należy pobrać z różnych miejsc na polu po 100-150 kłosów (wraz z dokłosiem). Kłosy należy ułożyć na zwilżonej wodą gazecie (takiej która dobrze chłonie wodę). Gazetę należy zawinąć (w środku mają znajdować się kłosy) i wsadzić do woreczka foliowego. Następnie worek umieszczamy w ciemnym miejscu, np. w szufladzie w temperaturze ok. 18°C. Po 2 dniach sprawdzamy wilgotność gazety, jeśli zachodzi potrzeba skraplamy ją wodą.

Ocena testu kopertowego
Po 4-5 dniach sprawdzamy rośliny. Jeśli na kłosach stwierdzamy:

• białą watowatą grzybnię z różowym odcieniem i/lub obecność pomarańczowych grudek – wówczas powinniśmy wykonać zabieg przeciwko fuzariozie kłosów, pożółkłe plewy lub całe kłoski również mogą świadczyć o porażeniu tą chorobą,
• zbrunatnienia i zbrązowienia plew w górnej części to wskazanie na obecność sprawców septoriozy plew,
• pożółkłe plewy i obecność wewnątrz plewy żółtego lub pomarańczowego „proszku” może świadczyć o porażeniu rdzą żółtą (w przypadku porażenia fuzariozą kłosów, brak zarodników wewnątrz plewy),
• kłosy zbladły, brak jest grzybni, zbrunatnień, zżółknięć – kłosy, w chwili pobrania próby do testu kopertowego, nie wykazywały zmian świadczących o porażeniu chorobami.

Czas – niezwykle ważny w ochronie kłosa!

Większość gatunków grzybów porażających kłosy rozwija się od kilku do kilkunastu dni w sposób utajony (zmiany chorobowe nie są widoczne). Niemniej w tym czasie grzyb powoduje już szkody… Z tego względu, aby „trafić z zabiegiem”, należy w trakcie kłoszenia zbóż wykonać kilka testów kopertowych. Jest to bardzo ważne, ponieważ wynik testu pozwala na kilka dni przed pojawieniem się objawów, wskazać realne zagrożenie dla plantacji. Tym samym możemy odpowiednio dobrać substancję czynną, która ograniczy porażenie roślin.

Walka z chorobami kłosa i wybór odpowiedniego preparatu jest zagadnieniem trudnym. W celu zapewnienia skutecznej ochrony, konieczna jest analiza wcześniej użytych substancji aktywnych oraz właściwa diagnostyka chorób zagrażających naszym plantacjom.